Przejdź do zawartości

Dwójniki

Z radiowcy.org

Dwójnik (też: jednowrotnik) – element lub układ elektroniczny, który posiada dwa zaciski, które przy pełnym włączeniu elementu do obwodu staną się dwoma węzłami.

Poniżej przedstawiono zestawienie dwójników pasywnych, czyli posiadających zdolność akumulacji lub rozpraszania energii. Do takiego dwójnika całkowita doprowadzona energia jest zawsze nieujemna i nie zależy od charakteru prądu i napięcia na zaciskach dwójnika. W dwójniku pasywnym do chwili doprowadzenia napięcia do jego zacisków, nie płynie prąd.

LP Układ połączeń dwójnika, wykres wektorowy, charakterystyka Impedancja [1] Zawada [2] Kąt fazowy φ, tg
1 R R 0
2 jωL ωL +90
3 jωC=1jωC 1ωC 90
4 R+jωL R2+(ωL)2 tgφ=ωLR
5 Rj1ωC R2+(1ωL)2 tgφ=1ωCR
6 R(ωL)2R2+(ωL)2+jR2ωLR2+(ωL)2=R(ωL)2+jR2ωLR2+(ωL)2 RωLR2+(ωL2)=1(1R)2+(1ωL)2 tgφ=RωL
7 R1+(RωC)2jR2ωC1+(RωC)2=RjR2ωC1+(RωC)2 R1+(ωCR)2=1(1R)2+(ωC)2 tgφ=RωC
8 j(ωL=1ωC) |ωL1ωC|
przy rezonansie = 0
φ=+90
przy rezonansie φ=0
9 R+j(ω1ωC) R2+(ωL1ωC)2
przy rezonansie = R
tgφ=ωL1ωCR
przy rezonansie φ=0
10 R(ωL1ωC)2+R2(ωL1ωC)R2+(ωL1ωC)2R2+(ωL1ωC)2 1(1R)2+(1ωL1ωC)2
przy rezonansie = 0
tgφ=RωL1ωC
przy rezonansie =0
11 j1ωC1ωL=1j(ωC1ωL) |1ωC1ωL|
przy rezonansie = ∞
φ90
12 R1+R2(1ωLωC)2+jR2(1ωLωC)1+R2(1ωLωC)2=1R+j(1ωLωC)(1R)2+(1ωLωC)2 R1+R2(1ωCωC)2=1(1R)2+(1ωLωC)2
przy rezonansie = R
tgφ=R(1ωLωC)
przy rezonansie = 0
13 R(RωC)2+(ω2LC12)jωCR2LC+(ωL)2(RωC)2+(ω2LC1)2=R+jω(LCR2ω2L2C)ω2C2[R2+(ωL1ωC)2] R2+(ωL)2(RωC)2+(ω2LC1)2
przy rezonansie: RCR=R2+(ωL)2R
tgφ=ωC(R2+ω2L2)ωLR=ωCR(R2+ω2L2LC)
przy rezonansie φ0 jeżeli R jest małe
14 R(ωL)2(ωC)2(RωC)2+(ω2LC1)2+jωL(RωC)2(ω2LC1)2(RωC)2+(ω2LC1)2 ωL1+(RωC)2(RωC)2+(ω2LC1)2
przy rezonansie: LCR
tgφ=1RωL[(R2LC)+(1ωC)2]
przy rezonansie φ=0 jeżeli R jest małe
15 R+j11ωLωC R2+(1(1ωLωC))2 tgφ=1R(1ωLωC)
16 (ωL11ωC)ωL2ωL11ωC+ωL2 |(ωL11ωC)ωL2ωL11ωC+ωL2| φ=±90
17 j(ωL1ωC1)1ωC2ωL1ωC11ωC2 |(ωL1ωC1)1ωC2ωL1ωC11ωC2| φ=±90
18 j(ωL1ωC1+11ωL2ωC2) |(ωL11ωC1+11ωL2ωC2)| φ=±90

Objaśnienia do tabeli

  1. wypadkowa oporu czynnego R i biernego X taka, że Z=R2+X2. Zapis na liczbach zespolonych Z=R+jX, gdzie R - rezystancja, X - reaktancja (r. pojemnościowa - kapacytancja, r. indukcyjna - indukancja)
  2. moduł impedancji |Z|=R2+X2 lub w zapisie liczb zespolonych |Z|=R+jX